Wykorzystanie i charakterystyka konia azteckiego
Rasa koni powstała na bazie trzech typów koni: andaluzyjskiego (w rejestrze meksykańskim wpisany jako Pura Raza Española lub Lusitano), American Quarter Horse i Mexical Criollo, określane także jako Criollo militar, dlatego też zarówno w swoim wyglądzie, jak i zachowaniu, przejawia niektóre cechy wszystkich z wymienionych. W związku z tym konie azteckie są wybitnie uzdolnione pod względem sportowym, a do tego wyróżniają się zjawiskowym wyglądem, który zachwyca zarówno ekspertów, jak i mniej obeznanych z tematyką koni obserwatorów. Ogiery azteckie mają od 152 cm do 165 cm wzrostu w kłębie, klacze natomiast od 150 cm do 163 cm wzrostu w kłębie, jednak za najlepszy uznaje się wzrost w przedziale od 150 cm do 155 cm. Całkowita masa dla obu płci mieści się natomiast w granicach do 450 kg do 540 kg. Ponadto konie azteckie posiadają prosty profil głowy oraz lekko łukowatą szyję. Oprócz tego rasa ta ma szeroką i umięśnioną klatkę piersiową i pochyłe łopatki, które ułatwiają szybkie poruszanie się. Konie azteckie występują we wszystkich umaszczeniach podstawowych, najczęściej jednak są to różne odcienie szarości.
Czasem widoczne są również plamy na głowie lub podudziach, a rejestr pozwala na wpisywanie nawet ubarwień pinto.
Historia i pochodzenie koni azteckich
Jak wspomniano wcześniej, konie azteckie są bardzo młodą rasą, wyhodowano ją dopiero w 1972 roku, jako zwierzęta dla tradycyjnych jeźdźców meksykańskich. Za twórcę rasy uważa się Antonio Ariza Cañadilla, dzięki niemu również zwierzę to uznawane jest za narodowego konia Meksyku - oficjalnie zatwierdziło to meksykańskie Ministerstwo Rolnictwa 4 listopada 1982 roku. Do wyhodowania rasy wykorzystano importowane konie andaluzyjskie, Quarter Horse i Criollo. Od początku zdawano sobie również sprawę z tego, jak istotne jest ujednolicenie programu hodowlanego w celu wypracowania standardu rasy, który w przyszłości byłby przestrzegany. Dlatego też nad jeziorem Texcoco założono Centrum Badań, w którym opracowano odpowiedni fenotyp dla koni azteckich, który zresztą obowiązuje do dziś. Za pierwszego oficjalnego ogiera tej rasy uznaje się Casarejo, został on źrebięciem w Centro de Reproduccion Caballar Domecq w 1972 roku.
Instytucją zrzeszającą hodowców konia azteckiego w Meksyku jest Associacion Mexicana de Criadores de Caballos de Raza Azteca, tu opracowano też standardy rasy i założono oficjalny rejestr. Międzynarodowy Związek Koni Azteckich oraz jego regionalne oddziały otwarto w 1992 roku. Obecnie zdecydowana większość populacji znajduje się w macierzystym kraju tej rasy czyli Meksyku, rejestr obejmuje kilkanaście tysięcy osobników, każdego roku liczba ta wzrasta o około tysiąc.
Amerykański Rejestr Koni Azteckich powstał w 1989 roku w celu rejestracji amerykańskich podtypów tych koni, 7 lat później założono również stosowne stowarzyszenie. W instytucjach amerykańskich obowiązują inne zasady rejestracji niż w Meksyku. Należy o tym pamiętać, o ile w planach jest kupno konia azteckiego lub sprzedaż konia azteckiego.
Użytkowanie koni azteckich
Konie azteckie słyną ze swojego atletyzmu oraz doskonałych predyspozycji, dlatego też często startują w rozmaitych zawodach sportowych. Oprócz tradycyjnych wyścigów konnych są to m.in. reining czy cutting, na koniach azteckich można też grać w polo, nierzadko wykorzystywane są przy walkach byków. Ponadto konie azteckie użytkowane są w celach rekreacyjnych. Zasadniczo konie azteckie są wszechstronne i cenione jako doskonałe wierzchowce. Kupno koni azteckich będzie prawdziwym egzotycznym rarytasem dla każdej stadniny, a sprzedaż koni azteckich nie powinna sprawiać żadnych problemów.
